Biuro Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych - Dofinansowanie i refundacja za grudzień 2008 r.

Biuro Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych informuje, że w dniu 17 grudnia 2008 r. Senat Rzeczypospolitej Polskiej przyjął bez poprawek ustawę  o zmianie ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych uchwaloną przez Sejm w dniu 5 grudnia 2008 r. Ustawa została skierowana  do podpisu Prezydenta RP. 

Jeżeli ustawa ta zostanie podpisana, to od 1 stycznia 2009 r. refundacja składek na ubezpieczenia społeczne osób niepełnosprawnych oraz dofinansowanie do wynagrodzeń tych osób — udzielane dotychczas jako pomoc na rekompensatę podwyższonych kosztów zatrudnienia osób niepełnosprawnych zostaną zastąpione dofinansowaniem do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych udzielanym w formule subsydiów płacowych.

Nowelizacja przewiduje także przepisy przejściowe umożliwiające uzyskanie i rozliczenie wspomnianej pomocy za 2008 r. na dotychczasowych zasadach, w tym z użyciem dokumentów w dotychczasowym kształcie.

1. Z art. 91 ust. 2 i 3 Konstytucji RP wynika konieczność stosowania przedmiotowych przepisów krajowych (w tym wspomnianych przepisów przejściowych) zgodnie z przepisami odpowiednio: rozporządzenia Komisji (WE) nr 2204/2002 z dnia 12 grudnia 2002 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu WE w odniesieniu do pomocy państwa w zakresie zatrudnienia (Dz. Urz. WE L 337 z 13.12.2002, str. 3, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 5, t. 4, str. 273, z późn. zm.) oraz zastępującego je rozporządzenia Komisji (WE) Nr 800/2008 z dnia 6 sierpnia 2008 r. uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. 87 i 88 Traktatu (ogólnego rozporządzenia w sprawie wyłączeń blokowych) (Dz. Urz. WE L 214 z 9.8.2008).
2. Za dzień udzielenia pomocy, od którego zależy stosowanie rozporządzenia nr 800/2008 lub 2002/2004 do uzyskiwania wspomnianych form pomocy na podstawie przepisów przejściowych po wejściu w życie projektowanej zmiany ustawy należy stosownie do art. 2 pkt 11 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej (Dz. U. z 2007 r. Nr 59, poz. 404, z późn. zm.), należy uznać dzień, w którym podmiot ubiegający się o pomoc publiczną nabył prawo do otrzymania tej pomocy.
3. Pomoc, o której mowa w art. 25a ust. 2-4 i art. 26a ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, jest od 1 stycznia 2008 r. pomocą należną z mocy prawa, po złożeniu przez uprawnionych pracodawców wniosku o jej wypłatę. Jest tak od czasu zmiany art. 26c ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy i wygaśnięcia skutków prawnych art. 14 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 15 czerwca 2007 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 115, poz. 791). Wspomniane okoliczności prawne zmieniły status złożenia wniosków i informacji składanych w celu uzyskania tej pomocy z bezwzględnie materialnego na proceduralne.
4. Pomoc, o której mowa w art. 25a ust. 2-4 i art. 26a ustawy, jest ściśle związana  z zatrudnianiem pracownika w określonym miesiącu oraz ponoszenia podwyższonych kosztów zatrudnienia osób niepełnosprawnych za ten okres.
5. Wszelkie przesłanki pozwalające na ustalenie, czy powstało prawo do otrzymania pomocy, mogą zatem wystąpić już w ostatnim dniu okresu sprawozdawczego niezależnie od daty złożenia wniosku.

Mając na uwadze przepisy przejściowe określające zasady uzyskiwania dofinansowania i refundacji za 2008 r. należy uznać, że wspomniane przepisy przejściowe skutkują jednoczesnym uznaniem przez prawodawcę, że prawo do pomocy udzielanej na podstawie tych przepisów jest nabywane przed 31 grudnia 2008 r., a pomoc ta jest udzielana na podstawie rozporządzenia nr 2204/2002, jeżeli do tej daty jest możliwe ustalenie, czy zostaną spełnione warunki do wystąpienie o wypłatę, o której mowa w art. 25a ust. 1-4 lub art. 26a ustawy.

Reasumując, na mocy art. 5 ustawy z dnia 5 grudnia o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych pracodawcy przysługuje dofinansowanie do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych za miesiąc grudzień 2008 r. na zasadach kreślonych w ustawie z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2008 r., także wówczas, gdy wynagrodzenie za ten okres zostało wypłacone po 1 stycznia 2009 r.

Analogicznie — na zasadach obowiązujących do 31 grudnia 2008 r. — pracodawcy przysługuje refundacja składek opłaconych od wynagrodzeń za miesiąc grudzień i innych składników podstawy wymiaru składek za ten okres jeżeli składki te zostały opłacone w terminie określonym w odrębnych przepisach także wtedy, gdy termin upływa po 1 stycznia 2009 r.